درسنامه مغالطه بار ارزشی کلمات
میریم سراغ یه مغالطه به اسم مغالطه بار ارزشی کلمات. قضیه همون جریان بشین و بفرما و بتمرگه. خلاصه ماجرا اینه که کلمه ها و واژه ها ممکنه معنی یکسانی داشته باشن ولی بار ارزشی شون با هم فرق کنه. (یه چیزی برعکس اشتراک لفظ تقریبا) اما خب این یه اتفاق خیلی طبیعی توو هر زبانیه ولی خب باید به چند تا نکته توجه کرد و اینکه خیلی دقیق بررسی کرد که کجا مغالطه بار ارزشی کلمات اتفاق می افته.
1) هر کلمه ای بار ارزشیش قطعا توو یکی از این سه دسته ست:
1. بار ارزشی مثبت
- بار ارزشی منفی
3. بار ارزشی خنثی
به بار ارزشی خنثی می گیم پیام اصلی و بار ارزشی مثبت و منفی رو می گیم پیام ضمنی.
2) این بحث بار ارزشی خیلی نسبیه؛ یعنی بار ارزشی یه کلمه ممکنه توو یه فرهنگی منفی باشه توو یه فرهنگ دیگه مثبت یا خنثی. حتی از زبانی به زبان دیگه، حتی توو یه زبان و یه فرهنگ با گذشت زمان تغییر کنه یا حتی یه کلمه توو یه جمله با همون کلمه توو یه جمله و زمینۀ دیگه؛ پس خیلی قطعی نیست و یه چیز شناوره.
3) بهتره که بار ارزشی کلمه ها رو توو جمله مشخص کنیم (با توجه به نکته شماره۲) هرچند بیرون جمله هم میشه برای بعضی کلمه ها مشخص کرد.
4) اما مهم ترین نکته اینه که مغالطه بار ارزشی کی اتفاق می افته.
- تحت تأثیر بار ارزشی مثبت یا منفی (پیام ضمنی) قرار گرفتن و دور شدن از بار خنثی (پیام اصلی)
- فهم بار ارزشی متفاوت با منظور گوینده
5) از عواملی که باعث ایجاد مغالطه بار ارزشی میشه، یکیش به کار بردن عمدی یا سهوی کلمه هایی هست که پیام ضمنی دارن، اون یکیش هم اینه که کلمه هایی که بار ارزشی مثبت یا منفی دارن رو توو جملۀ غیر مرتبط به خودشون به کار ببریم؛ مثلا از دست کسی عصبانی هستی، داری دعوا می کنی و خیلی خشمگینی بعد با حالت عصبانیت به طرف برگردی بگی بفرمایید کنار لطفا.
حالا وقت مثاله!
مثال: این چرندیات ارزش علمی ندارند.
بررسی مثال:
«چرندیات» بار منفی دارد و تأثیر دادن چنین امری در نتیجه گیری، باعث بروز مغالطه بار ارزشی کلمات استفاده شده است.
یه تست بزنیم؟!
نوع مغالطه در عبارت زیر چیست؟
«مخترع آمریکایی لامپ در سال ۱۹۲۲ به هلاکت رسید. بنابراین به جهنم خواهد رفت.»
1) توسل به احساسات ۲) بزرگ نمایی و کوچک نمایی ۳) بار ارزشی کلمات ۴) تله گذاری
پاسخ: گزینه 3
به هلاکت رسیدن بار منفی دارد و نتیجه گیری با توجه به بار منفی آن باعث بروز مغالطه بار ارزشی کلمات است.
مطالب زیر را حتما مطالعه کنید
درسنامه مغالطه توسل به احساسات
درسنامه مغالطه تله گذاری
درسنامه مغالطه مسموم کردن چاه
درسنامه مغالطه رفع مقدم و وضع تالی
دیدگاهتان را بنویسید